Przywódcy państw członkowskich Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SzOW) przyjęli na szczycie w chińskim Tiancinie deklarację wzywającą do budowy bardziej sprawiedliwego, wielobiegunowego porządku światowego, jedności w walce z terroryzmem i reformy ONZ, która w tym roku obchodzi 80. rocznicę powstania.
Najbardziej dosadne sformułowania w dokumencie dotyczyły Bliskiego Wschodu. Liderzy państw SzOW „zdecydowanie potępili agresję militarną Izraela i Stanów Zjednoczonych na Iran z czerwca 2025 r.”, określając ją jako „poważne naruszenie prawa międzynarodowego i Karty Narodów Zjednoczonych”.
W Deklaracji Tiancińskiej przywódcy uznali istotne znaczenie ONZ, wzywając jednocześnie do jej reformy w celu „zapewnienia reprezentacji krajom rozwijającym się” i dostosowania organizacji do „współczesnych realiów politycznych i gospodarczych”.
Liderzy krajów SzOW wyrazili sprzeciw wobec „rozwiązywania palących problemów międzynarodowych i regionalnych za pomocą myślenia blokowego i konfrontacyjnego” oraz podkreślili, że współpraca w ramach SzOW „stanowi podstawę do tworzenia ram równego i niepodzielnego bezpieczeństwa na kontynencie eurazjatyckim”.
Państwa członkowskie zobowiązały się do pogłębienia współpracy w walce z terroryzmem, separatyzmem i ekstremizmem, czyli tzw. trzema siłami zła, którym organizacja sprzeciwia się od początku istnienia. Podpisano m.in. umowę o utworzeniu kompleksowego centrum reagowania na zagrożenia bezpieczeństwa oraz centrum antynarkotykowego SzOW.
W sferze gospodarczej poparto chińską Inicjatywę Pasa i Szlaku, sprzeciwiono się „jednostronnym” sankcjom ekonomicznym i zadeklarowano dążenie do zwiększenia udziału walut narodowych w rozliczeniach. Przyjęto także Strategię Rozwoju SzOW na lata 2026–35.
Minister spraw zagranicznych ChRL Wang Yi poinformował podczas przemówienia zamykającego szczyt, że podjęto decyzję o powołaniu Banku Rozwojowego SzOW, mającego na celu wzmocnienie regionalnej współpracy gospodarczej.
W osobnym oświadczeniu członkowie organizacji wyrazili sprzeciw wobec środków handlowych, które „naruszają zasady i reguły” Światowej Organizacji Handlu (WTO).
„Szanghajska Piątka” – forum utworzone w połowie lat 90. XX wieku przez Chiny, Rosję, Kazachstan, Kirgistan i Tadżykistan w celu rozwiązywania sporów granicznych, przekształciło się formalnie w SzOW w 2001 r., po dołączeniu Uzbekistanu.
Z czasem grupa przerodziła się w organizację transregionalną. Obecnie zrzesza 10 państw członkowskich, w tym Indie, Pakistan, Iran i Białoruś.
Według PAP, organizacja promowana jest przez Pekin i Moskwę jako alternatywa dla NATO.
Jak zaznaczył Wang Yi, w Tiancinie podjęto decyzję o połączeniu dwóch państw ze statusem obserwatora w SzOW i 14 państw dialogu w jedną kategorię „państw partnerskich” organizacji.
Przewodnictwo w organizacji w kolejnym roku przejął Kirgistan.
Dodaj komentarz